Першы суверэнны чэмпіянат Беларусі адбыўся ў 1992 годзе. Стартавы тур прайшоў 18 красавіка ў 7 гарадах краіны. Раннія розыгрышы праводзіліся па сістэме «восень-вясна», таму першы чэмпіён быў выяўлены па выніку аднаго круга. Сярод 16-ці каманд Першай лігі (так да 1998 называўся элітны дывізіён) роўных не аказалася менскаму «Дынама». Флагман беларускага футбола, раней паспяхова канкураваць з лепшымі клубамі СССР, чакана прымерыў залатыя медалі. Далей на п'едэстале размясціліся магілёўскі «Днепр» і брэсцкае «Дынама», якія мелі вопыт выступлення ў другой лізе саюзнага першынства.
Пасля мінскія дынамаўцы яшчэ чатыры разы запар станавіліся першымі. І толькі мазырскі МПКЦ здолеў перапыніць гегемонію «бела-сініх». У 1999 годзе дэбютны чэмпіёнскі тытул заваяваў БАТЭ, а ў сярэдзіне 2000-х пачалася эпоха барысаўскага клуба: 11 раз запар «жоўта-сінія» фінішавалі на чале турнірнай табліцы. Усяго барысаўчане 13 разоў выйгравалі трафей, 7 тытулаў у мінскага "Дынама". Таксама «залатыя» сезоны былі ў гісторыі футбольных клубаў «Днепр-Трансмаш» (цяперашні «Днепр»), «Славія-Мазыр» (якую прынята лічыць правапераемніцай МПКЦ), «Белшына», «Гомель», «Шахцёр».
З 1996 года чэмпіянат стаў праводзіцца па сістэме «вясна-восень». Не раз мяняўся колькасны склад Вышэйшай лігі. Да 2000 года ўдзел у спаборніцтве прымала 16 клубаў (у сезоне 1992/1993 у якасці выключэння было 17 каманд). Затым адбылося скарачэнне да 14 удзельнікаў, але ўжо праз 3 гады вярнуліся да ранейшай формуле. Зрэшты, не надоўга. Сезоны 2005-2007 прайшлі з 14-ю камандамі. Галоўныя новаўвядзенні адбыліся ў 2010 годзе, калі ўдзел у розыгрышы прыняло 12 клубаў, якія выяўлялі чэмпіёна ў 3-х кругавым турніры, а ў сезонах 2013-2014 гадоў у 4-х кругавым з дзяленнем на дзве падгрупы па 6 каманд. Далей у 2015 годзе колькасць каманд зноў павялічылася да 14 удзельнікаў, а праз год - да 16.
У 2012 годзе чэмпіянат здабыў першага ў гісторыі тытульнага спонсара, якім стаў "Альфа-банк". З 2013 года ў гэтай якасці выступае «Беларусбанк».